Sistematik Derlemeler ve Meta Analiz
2. TÜRKİYE’DE PEYZAJ MİMARLIĞI LİSANSÜSTÜ TEZLERİNDE "YAĞMUR SUYU" TERİMİNE YÖNELİK EĞİLİMLERİN İNCELENMESİPEYZAJ - Eğitim, Bilim, Kültür ve Sanat Dergisi'nin amacı, Peyzaj Mimarlığı alanında yapılan araştırmaların, iyi planlama ve tasarım uygulamalarının sonuçlarının bilim ve meslek dünyası ile paylaşılması ve bu alandaki bilgi birikimine ve uygulamalara katkıda bulunmaktır.
Dergi, Peyzaj Mimarlığı disiplininin ilgi alanına giren tüm konuları kapsamaktadır. Gönderilen makalelerde çalışma konusunun Peyzaj Mimarlığı ile ilişkisi açık bir şekilde ortaya konulmalıdır.
Genel makale düzeni
Makaleler, verilen MAKALE ŞABLONUNA uygun olarak yazılmalı ve ÖRNEK MAKALE gibi görünmelidir. Makaleler A4 boyutundaki kağıda 11 punto Segoie yazı karakteri ile 1,2 satır aralıklı, iki yana hizalı yazılmalıdır. Sayfanın üstünde 3 cm, sağında, solunda ve altında 2 cm boşluk bırakılmalıdır. Paragraf girintisi 1 cm olarak ayarlanmalıdır. Makalenin sayfaları numaralandırılmalıdır. Makale, “Kaynaklar” bölümü dahil 20 (yirmi) sayfadan uzun olmamalıdır.
Makale başlığı, yazar ve kurum bilgileri, Türkçe ve İngilizce özetler ilk sayfaya sığdırılmalıdır. Yabancı yazarlara ait makalelerin Türkçe özetleri derginin dil editörleri tarafından yazılacaktır.
Makale içinde bölüm başlıklarının ‘Kaynaklar’ hariç hepsi ardışık olarak numaralandırılmalıdır. Sözcüklerin ilk harfi büyük olmalıdır. Ana başlıklar 11 punto koyu (bold), alt başlıklar 11 punto, normal ve italik olmalıdır. En fazla 3. düzeyde bölüm başlıkları kullanılmalıdır. Tüm başlıklardan önce 10 nk boşluk bırakılmalıdır.
Makale Başlığı
Makale başlığı şablonda yer alan çizgiler arasına yazılacaktır. Segoie 12 punto, koyu (bold) renkli, büyük harflerle ve ortalı yazılmalıdır. Kısa ve kapsayıcı olmalı, 15 (onbeş) sözcüğü geçmemelidir.
Yazar ad ve kurum bilgileri
Makale metninde yazarlara ilişkin herhangi bir bilgi verilmemelidir. Yazarlara ait bilgiler makalenin kabul edilmesi durumunda dergi editörleri tarafından eklenecektir.
Özet
Türkçe “Özet” verilmelidir. Özet, makale başlığı ve yazar bilgilerinin yer alacağı bölümün alt çizgisinden sonra bir satır boşluk bırakılarak verilmelidir. Özet başlığı ile metni arasında boşluk bırakılmamalıdır. Makalenin özeti tek paragraf halinde verilmeli, paragraf başında girinti olmamalı, metin iki yana hizalı, 1,2 satır aralığında, Segoie 10 punto normal yazı karakterinde olmalıdır. Özet 250 sözcüğü geçmemeli, çalışmanın amacını, yöntemini ve sonuçlarını özetlemelidir.
Anahtar sözcükler
Özetin altına, boşluk verilmeksizin, çalışmanın içeriği ile doğrudan ilişkili ve dizinlemeyi kolaylaştıracak en az 3, en fazla 5 anahtar sözcük yazılmalıdır. Anahtar sözcükler başlıkta geçen sözcüklerden farklı olmalıdır. İlk anahtar sözcüğün ilk harfi büyük diğer harfleri ve diğer tüm anahtar sözcükler küçük olarak yazılmalıdır. Segoie 10 punto ve normal yazı karakteri kullanılmalıdır. Anahtar sözcükler birbirinden virgül ile ayrılmalıdır.
Abstract
Anahtar sözcüklerden sonra bir satır boşluk bırakılarak makalenin İngilizce başlığı verilmelidir. Segoie 12 punto, koyu (bold) renkli, büyük harflerle, italik yazı karakterinde ve ortalı yazılmalıdır.
Başlıktan sonra bir satır boşluk bırakılarak İngilizce “Abstract” verilmelidir Abstract başlığı ile metni arasında boşluk olmamalıdır. Abstract tek paragraf halinde verilmeli, paragraf başında girinti olmamalı, metin iki yana hizalı, 1,2 satır aralığında, Segoie 10 punto italik yazı karakterinde olmalıdır.
Abstract'ın altına, boşluk verilmeksizin, anahtar sözcükler yazılmalıdır. İlk anahtar sözcüğün ilk harfi büyük diğer harfleri ve diğer anahtar sözcükler küçük harflerle yazılmalıdır. Segoie 10 punto ve italik yazı karakteri kullanılmalıdır. Anahtar sözcükler birbirinden virgül ile ayrılmalıdır. Anahtar sözcüklerde “of, at, on, in, and” gibi bağlaçlara yer verilmemelidir.
Sayfa altı ve üstü bilgiler
Bu bölümler Dergi yönetimi tarafından doldurulacaktır.
Giriş
Çalışmanın konusu özetlenmeli, konu hakkındaki bilgi önceki çalışmalara atıf yapılarak verilmeli, bilgi üretimine ihtiyaç duyulan hususlar ya da planlama ve tasarım çözümleri vurgulanmalıdır. Son olarak çalışmanın amacı açık bir şekilde ifade edilmelidir.
Materyal ve Yöntem
Çalışmada kullanılan materyaller, uygulanan yöntemler, değerlendirilen ölçütler, uygulanan deneme desenleri veya örnekleme yöntemleri ile istatistiksel analizler kaynaklarla da desteklenerek net bir biçimde anlatılmalıdır. İyi planlama ve tasarımları konu alan makalelerde, özgün planlama ve tasarım yaklaşımları, tasarım konseptleri açıklanmalıdır.
Bulgular
Elde edilen bulgular şekil ve çizelgeler yardımıyla ve istatistiksel analizlere dayalı olarak verilmelidir. Şekil ve çizelgelerdeki verilerin tümünün metin içinde tekrarından kaçınılmalı, önemli verilere vurgu yapılmalıdır. Anlatımda tümce ve ifade tekrarlarından kaçınılmalıdır. Gerekli durumlarla bulgular alt başlıklar halinde verilebilir. En fazla 3. düzey alt başlık kullanılabilir.
Tartışma ve Sonuç
Elde edilen bulgular, benzerlik ve zıtlık açısından önceki çalışmalarla karşılaştırılmalı, doldurduğu bilgi açığı vurgulanmalıdır. Elde edilen sonuçlar ve varsa öneriler sunulmalıdır. Yazarlar dilerse tartışma ve sonucu ayrı başlık olarak sunabilir. Tartışma bölümü çalışmanın yapısına göre alt başlıklar halinde verilebilir.
Teşekkür
Gerekli ise çalışmaya veya makaleye katkı veren kişiler, destekleyen kurumlar (varsa proje numaralarıyla) belirtilmelidir. Örn: Bu çalışma, [Kurum Adı] tarafından [Proje Adı veya Numarası] ile desteklenmiştir.
Etik beyan
Etik kurul izni alması gereken her araştırmanın sonunda bu bölüm yer almalıdır. “Bu araştırma, xxxxxxxxxxxxxx etik kurulu tarafından xxxxxxxxxxxx tarihli, xxxxxxxx sayılı belge numarasıyla onay almıştır.”
Şekiller ve Çizelgeler
Fotoğraf, grafik, şekil, şema ve benzerleri "Şekil", sayısal değerler ise "Çizelge" olarak adlandırılmalıdır. Tüm şekil ve çizelgeler kendi içlerinde numaralandırılmalı ve makale içinde atıf yapılan yere en yakın yerde atıftan sonra verilmelidir. Veriler okuyucu tarafından en iyi biçimde anlaşılacak şekilde şekil veya çizelge tercih edilerek yapılmalı, benzer veri iki farklı şekilde sunulmamalıdır. Gerektiği durumlarda çizelge ve şekiller iki sütunu da içerecek şekilde verilebilirler.
Şekil ve çizelgelerin adları ve kendilerinden önce ve sonra 10 nk boşluk bırakılmalıdır. Şekil ve çizelge adları kısa ve tanımlayıcı olmalıdır. Çizelge adları çizelgenin üstünde, sola dayalı (iki sütunu da içerecek şekilde verilmesi durumunda ortalı) ve Segoie 10 punto italik yazı karakterinde olmalıdır. Şekil adları şekillerin altında, ortalı olarak konumlandırılmalı ve Segoie 10 punto italik yazı karakterinde olmalıdır. Şekil ve çizelge iç yazılarında ve dip notlarında en az 8 punto kullanılmalıdır.
Çizelgeler içindeki metinler normal sola yaslı, rakamlar ise sağa yaslı, normal yazı puntosu ile yazılmalıdır. Çizelgeler içindeki ondalık rakamlar sütun boyunca aynı hizaya gelecek şekilde olmalıdır.
Fotoğraflar 600 dpi çözünürlükte ve JPEG formatında olmalıdır. Çizelgelerde dikey çizgi kesinlikle bulunmamalıdır.
Şekil ve çizelgelerde kısaltmalar kullanılmış ise hemen altlarında açıklamaları yapılmalıdır.
Birimler
Makalelerde Uluslararası Birimler Sistemi (SI) kullanılmalıdır. SI birimlerine ulaşmak için TIKLAYINIZ. Ondalık ayıracı olarak virgül değil, nokta kullanılmalıdır (1,25 yerine 1.25 gibi).
Kısaltmalar ve Semboller
Makale başlığı, bölüm başlıkları ve alt başlıklarda kısaltma kullanılmamalıdır. Gerekli olan kısaltmalar kavramların ilk geçtiği yerde parantez içinde verilmelidir. Kısaltma ve sembollerin kullanımında ilgili alanın evrensel kurallarına uyulmalıdır.
Latince İsimler
Makale başlığında yer alan Latince isimlerde yazar adına atıf yapılmamalıdır. Özet’te ve makale metninde ise Latince isimler ilk geçtikleri yerde tam olarak ve yazar adlarıyla birlikte verilmelidir. Daha sonra geçtikleri yerlerde uluslararası kabul görmüş kısaltmalar kullanılmalıdır. (Örnek: ilk kullanımda Lupinus varius (L.), sonraki kullanımlarda L. varius). Tüm Latince isimler italik olarak yazılmalıdır.
Formüller
Makalelerde formüller “Eşitlik” olarak adlandırılmalı, gerektiğinde numaralandırılmalı, numara formülün yanında sağa dayalı olarak parantez içinde gösterilmeli ve eşitlikler mümkün olduğunca tek satıra sığdırılmalıdır. Matematiksel formdaki eşitlikler Denklem Düzenleyicisi kullanılarak yazılmalıdır, başka bir yerde yazılıp, jpeg formatında makale metnine yapıştırılmamalıdır.
Kaynaklar
Metin içinde atıf yazılan tüm kaynakların Kaynaklar bölümünde belirtilmesi zorunludur. Gerek metin içinde gerekse kaynaklar listesinde kaynak gösterimi APA 6 Kaynak Gösterimine göre yapılmalıdır. Kaynaklar listesi yazar soyadlarına göre alfabetik sırayla düzenlenmeli, 1cm girintili olmalı ve Segoie 9 punto yazı karakteri kullanılmalıdır.
Metin içi kaynak gösterim örnekleri:
Tek Yazar durumunda:
1. Fuller’e (1982) göre bilgi günümüzde katlanarak artmaktadır ve her geçen gün bilginin yarı ömrü için atfedilen zaman giderek daha da kısalmaktadır.
2. Bilgi günümüzde katlanarak artmaktadır ve her geçen gün bilginin yarı ömrü için atfedilen zaman giderek daha da kısalmaktadır (Fuller, 1982).
İki Yazar durumunda:
1. Fuller ve Shaw (1982) bilginin günümüzde katlanarak arttığını, bilginin yarı ömrü için atfedilen zamanın giderek daha da kısaldığını belirtmişlerdir.
2. Bilginin günümüzde katlanarak arttığı ve bilginin yarı ömrü için atfedilen zamanın giderek daha da kısaldığı ileri sürülmektedir (Fuller ve Shaw, 1982).
Üç ve daha fazla Yazar durumunda:
1. Fuller vd. (1982) bilginin günümüzde katlanarak arttığını, bilginin yarı ömrü için atfedilen zamanın giderek daha da kısaldığını belirtmişlerdir.
2. Bilginin günümüzde katlanarak arttığı ve bilginin yarı ömrü için atfedilen zamanın giderek daha da kısaldığı ileri sürülmektedir (Fuller vd., 1982).
Aynı yerde birden fazla kaynağa atıf yapılacaksa, kaynaklar tarih sırasıyla, aynı tarihli olanlar alfabetik sıraya göre ve aralarına noktalı virgül (;) konularak verilmelidir.
Örnek: (Fuller vd., 1982; Metcalf, 2006)
Aynı yazarın aynı tarihli birden fazla yayınına atıf yapılacaksa, tarihlerin sonuna a, b, c harfleri eklenir ve yazar adı tekrarlanmadan tarihler birbirinden virgülle ayrılır.
Örnek: (Fuller, 1982a, 1982b)
Yazar olarak bir grup/tüzel kişi (dernek, şirket, devlet kurumu gibi) ifade ediliyorsa, bu gruba ilişkin ad bilgisi metin içindeki atıflarda açık ve anlaşılır biçimde verilmelidir. Grup adı bazı durumlarda kısaltılabilir. Eğer grup adı uzunsa, kısaltma herkesçe anlaşılır oluyorsa veya ada yönelik zaten bilinen bir kısaltma var ise ilk kullanımda hem açık hali hem kısaltma hali kullanılıp, sonraki kullanımlarda ise sadece kısaltma kullanılabilir. Grup/tüzel kişi için “Anonim” veya “Anonymous” sözcükleri kullanılmamalıdır.
Örnek:
İlk atıf: (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu [TÜBİTAK], 2024)
İkinci ve sonraki atıflar: (TÜBİTAK, 2024)
Atıf cümle içerisinde yapılıyorsa;
İlk atıf: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK, 2024)
İkinci ve sonraki atıflar: TÜBİTAK (2024)
Kaynaklar bölümü gösterim örnekleri:
Kaynaklar bölümünde, makalede atıf yapılan tüm eserler alfabetik olarak (yazarların soyadlarına göre) ve orijinal dilinde verilmeli ve kaynak isimlerinde kısaltma yapılmamalıdır.
Makale:
Dergilerdeki makaleler için: Yazarlar, (Yıl). Makalenin adı (Sözcüklerin ilk harfi küçük). Yayınlandığı derginin açık ve tam adı (normal, italik), Cilt (Sayı): Sayfa aralığı. DOİ adresi
Dergi makalelerinin DOI numarası olması durumunda, referansın sonuna eklenmelidir. DOI numarası olmayan makaleler, eğer veri tabanında yer alıyorsa sayfa aralığı belirtildikten sonra referans sonlandırılmalıdır. Bir diğer deyişle, veri tabanında yer alan ve DOI’si olmayan makalelerin referansı, basılı bir dergi makalesi gibi verilmelidir. DOI numarası olmayan ve veri tabanının bir parçası sayılmayacak çevrimiçi bir dergiden gelen makalelerin URL’si varsa referansın sonuna eklenmelidir.
Örnekler:
Acar, C. ve Acar, H. (2020). Kentsel mekanlarda biyofilik peyzaj yaklaşımları ve yeşil Altyapı: Singapur örneği. Peyzaj, 2(1): 33-45.
Yılmaz, T. (2009). Vadilerde fiziki yapıya bağlı bitkilendirme olanakları, Ankara Büyükesat Vadisi örneği. Ankara Üniversitesi Çevre Bilimleri Dergisi, 1(1): 1-12. doi: 10.1501/Csaum_0000000006
Solecka, I., Raszka, B. and Krajewski, P. (2018). Landscape analysis for sustainable land use policy: A case study in the municipality of Popielów, Poland. Land Use Policy, 75, 116-126. doi: 10.1016/j.landusepol.2018.01.021
Kitap ya da rapor:
Kitap ya da rapor başlıkları italik ve başlık ya da alt başlıktaki sadece ilk sözcüğün ilk harfi büyük yazılır.
Lyle, J.T. (1999). Design for human ecosystems. Washington: Island Press.
Atik, M., Ortaçeşme, V., Göktürk, R.S., Yıldırım, E., Sayan, M.S., Sönmez, S. (2010). Olimpos-Beydağları Milli Parkındaki Rekreasyonel Faaliyetlerin Bitki Örtüsü ve Toprak Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. (Proje No. TÜBİTAK ÇAYDAG 107Y100).
Çeviri kitap
Fasla, G.W.R. (2020). Peyzaj Tasarımında Konseptten Forma, (E. O, Çev.). İstanbul: Literatür Yayınları.
Kitap bölümü
Uzun, O. (2014). Peyzaj planlamada temel yöntemsel yaklaşımlar. G. Çetinkaya, O. Uzun (Ed.), Peyzaj Planlama (s. 51-83). İstanbul: Birsen Yayınevi.
Zegerek Altunbey, P. ve Ortacesme, V. (2023). The Importance of green infrastructure practices in urban areas in the context of global climate change. M.E. Başar, İ. Acar Ata (Eds). Pioneer and Contemporary Studies in Architecture, Planning and Design (s. 193-222). İzmir: Duvar publishing.
DOI numarası olan elektronik kaynaklar
Eğer içerik ile eşleştirilmiş bir DOI numarası varsa künyede verilmelidir. Künye içerisinde DOI numarası verilirken doi:xxxxxxxxx yapısı kullanılır. Eğer künyede DOI numarası verildiyse, içeriğe erişim bilgisi verilmesine gerek yoktur.
Örnek:
Chan, H. F., Guillot, M., Page, L. ve Torgler, B. (2015). The inner quality of an article: Will time tell? Scientometrics, 104, s. 19-41. doi:10.1007/s11192-015-1581-y
DOI numarası olmayan elektronik kaynaklar
Eğer içerik ile eşleştirilmiş bir DOI numarası yoksa, derginin, yayıncının ana sayfasına ilişkin URL bilgisi verilmelidir. Makaleye özel bir veri tabanından erişim sağlanıyorsa, webden doğrulama yapılması gerekir.
Örnek:
Al, U. ve Doğan, G. (2012). Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tezlerinin atıf analizi. Türk Kütüphaneciliği, 26, 349-369. Erişim adresi: http://www.tk.org.tr
Internet kaynakları
Yazının adı italik olarak, yalnızca ilk kelimenin ilk harfi büyük, geri kalanlar özel isim değilse küçük şekilde. Erişim tarihi: Gün Ay Yıl, yazının linki.
Örnek:
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2020). Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Erişilebilirlik Kılavuzu. Erişim tarihi: 12.04.2024, https://www.aile.gov.tr/media/65613/erisilebilirlik_kilavuzu_2021.pdf
Tezler
Altuntaş, A. (2017). Peyzaj kalite hedeflerinin yerel ölçekte belirlenmesi: Antalya Aksu örneği. (Yayımlanmamış doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
Tam metin kongre/sempozyum kitabı
Bildiri kitabında yer alan bildiriler için:
Kılıçaslan, Ç, Denerel, S.B. ve Birişçi, T. (2011). Bergama kenti kamusal dış mekanlarının donatı elemanları yönünden incelenmesi üzerine bir araştırma: Çamlı Park örneği. Uluslararası Bergama Sempozyumu Bildiriler Kitabı, (s. 7-9), İzmir.
Dergide yayınlanan bildiriler için:
Duckworth, A. L., Quirk, A., Gallop, R., Hoyle, R. H., Kelly, D. R., & Matthews, M. D. (2019). Cognitive and noncognitive predictors of success. Proceedings of the National Academy of Sciences USA, 116(47): 23499– 23504. doi: 10.1073/pnas.1910510116
PEYZAJ Dergisi, COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors'ı ve Code of Conduct for Journal Publishers'ı takip etmektedir. Editörlerin, yazarların ve yayıncının etik sorumlulukları aşağıda listelenmiştir.
Editörlerin Görevleri
Tarafsızlık ve Bağımsızlık
Editörler, dergiye gönderilen yayınları akademik niteliklerine (çalışmanın önemi ve alanına katkısı, özgünlüğü, bulgu ve metodun uygunluğu ve dilinin netliği) ve dergi kapsamına uygunluklarını dikkate alarak değerlendirilirler. Yayınların değerlendirilmesinde cinsiyet, cinsel yönelim, etnik köken, dini inanç, siyasi düşünce veya çalışılan kurum dikkate alınmaz. Aynı zamanda, bir yayının değerlendirilmesinde hükümet politikaları ya da dışarıdan herhangi bir kurumun politikaları göz önüne alınmaz. Dergi editörü, derginin tüm içeriği ve ne zaman yayınlanacağını belirlemede tam yetkiye sahiptir.
PEYZAJ Dergisi ve editörleri, yayınları sadece akademik nitelikleri, yani kendi alanlarındaki önemi, makalenin orijinalliği, araştırmanın geçerliliği ve dilinin netliği açısından değerlendirmekle yükümlüdürler. Bir yayının değerlendirilmesindeki tek ölçüt yayının derginin kapsamına uygunluğudur. Karar verme sürecinde, yazarların ırk, cinsiyet, dini inanç, siyasi felsefe ve / veya çalıştığı kurum kesinlikle rol oynamaz.
Gizlilik
Editörler ve yayın ekibi, gönderilen bir yayınla ilgili herhangi bir bilgiyi yazar(lar), hakemler, editör yardımcıları ve yayıncı dışında hiç kimse ile paylaşamazlar. Sözü edilen kişilerle görüşme kararı yalnızca Editör'e aittir.
Çıkar çatışmaları
Editörler ve editör kurulu üyeleri, yayın sürecinde olan çalışmalarda yer alan bilgileri (kendi çalışmaları ve hala devam eden çalışmalar da dahil olmak üzere) yazar(lar)ın açık onayı olmadan kendi çıkarları için kullanamazlar.
Editörler; yazarlar, şirketler veya kurumlardan herhangi biri ile rekabetçi, işbirliğine dayalı veya diğer ilişkiler/bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmalarının olduğu durumlarda yayın(lar)ın ön inceleme ve değerlendirme aşamalarını yapmaları için yayın kurulunun başka bir üyesini görevlendireceklerdir.
Yayın kararları
Editörler ve yayıncı, yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaları değerlendirme için alanlarında uzman en az üç hakeme gönderirler. İnceleme sürecinin tamamlanmasının ardından söz konusu çalışmanın doğruluğu, araştırmacı ve okuyucular için önemi, hakem raporları vetelif hakkı ihlali ve intihal gibi yasal düzenlemeleri de göz önünde bulundurarak hangi çalışmaların yayınlanacağına baş editör karar verir. Baş editör, bu kararı verirken diğer editörlerden veya hakemlerden de tavsiyeler alabilir.
Yayın bütünlüğünü sağlama
Editörler, Yayıncı ile beraber, yayın etiğine aykırı olduğu rapor edilen her davranışın, yayın tarihinin üzerinden yıllar dahi geçmiş olsa inceleneceğini garanti eder. Dergi editörleri, bu tür şüpheli durumlarda COPE prosedürlerini takip edeceklerdir. Soruşturmanın ardından, etiğe aykırı bir davranışın olduğunun kanıtlanması halinde ilgili yayınla alakalı bir hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme olduğuna dair bildiri yayınlamalıdırlar.
Hakemlerin Görevleri
Yayın kararlarına katkı
Anonim hakemlik süreçleri akademik yayınların kalitesini doğrudan etkilemektedir. Değerlendirme süreci anonim hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler, yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve hakem raporları dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve hakem raporları editörler aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Anonim hakemlik, editörlerin yazarlar ile diyalog içinde kararlar almasına yardımcı olur. Aynı zamanda yazarlar da çalışmalarıyla ilgili önemli bilgiler elde ederek çalışmalarını geliştirme fırsatı bulurlar.
İvedilik
Hakem değerlendirmesi yapmak üzere davet alan bir hakem, ilgili çalışma için hakemlik yapıp yapamayacağını en kısa sürede editöre bildirmelidir.
Gizlilik
Değerlendirme için hakemlere gönderilen çalışmalar gizli belge olarak değerlendirilmelidir. Çalışmalar başkalarına gösterilmemeli, içerikleri tartışılmamalıdır. Gerekli durumlarda Baş Editörün izni dahilinde hakemler başka meslektaşlarından tavsiye isteyebilirler. Baş Editör, bu izni ancak istisnai bir koşul olması durumda verebilir. Gizlilik kuralı, hakemlik yapmayı reddeden kişileri de kapsamaktadır.
Tarafsızlık İlkesi
Değerlendirme sürecinde yazarlara yönelik kişisel eleştiri yapılmamalıdır. Değerlendirmeler, nesnel ve çalışmaların geliştirilmesine katkı sağlayacak şekilde yapılmalıdır.
Kaynak Belirtme
Hakemler, çalışmada atıf olarak belirtilmeyen alıntılar varsa bunları yazarlara bildirmekle yükümlüdürler. Hakemler, alanda atıfta bulunulmayan eserlere ya da benzer eserlerle çakışan alıntılara özellikle dikkat etmelidirler. Hakemler, daha önce yayınlanmış herhangi bir çalışma ya da bilgiyle benzerliği olan yayınların fark edilmesi durumunda editörleri bilgilendirmelidirler.
Bilgilendirme ve Çıkar Çatışmaları
Hakemler, çalışmasını değerlendirmekle görevlendirildikleri herhangi bir yazar, şirket ya da kurumla işbirliğine dayalı herhangi bir bağlantıları olması durumunda değerlendirme yapmayı kabul etmemeli ve durumdan editörleri haberdar etmelidirler.
Hakemler, değerlendirme için gönderilmiş yayınlanmamış eserleri ya da eserlerin bölümlerini yazar(lar)ının yazılı onayı olmadan kendi çalışmalarında kullanamazlar. Değerlendirme sırasında elde edilen bilgi ve fikirler hakemler tarafından gizli tutulmalı ve kendi çıkarları için kullanılmamalıdır. Bu kurallar, hakemlik görevini kabul etmeyen kişileri de kapsamaktadır.
Yazarların Görevleri
Raporlama
Özgün araştırma çalışmalarında yazar(lar) çalışmanın nasıl yapıldığını ve önemini açık bir şekilde belirtmeli ve çıkan sonuçları nesnel bir şekilde sunmalıdırlar. Çalışma başka araştırmacıların da benzer çalışmalar yapabilmelerine olanak sağlayabilecek şekilde detaylı bir şekilde anlatılmalı ve kullanılabilecek gerekli kaynaklar belirtilmelidir. Derleme makaleler doğru, objektif ve kapsamlı olmalı, editör görüşü ve diğer öznel fikirler açık bir şekilde belirtilmelidir. Gerçek olmayan ya da kasıtlı olarak hatalı bildirilen ifadeler etik dışı davranışı teşkil eder ve kabul edilemez.
Veri erişimi ve saklama
Yazarlar, istenmesi durumunda, araştırmalarının ham verilerini (eğer veri sunulmaya elverişli ise) ve makalelerinin editör baskısını herkesin erişimine açık hale getirmelidirler. Gerekli durumlarda yazarlar verilerini çalışmalarının yayın tarihinden sonra en az 10 yıl boyunca (tercihen kurumsal veya tüzel veri deposu veya bir veri merkezi vasıtasıyla) diğer araştırmacıların erişimine açık tutmalıdırlar. Ancak; katılımcıların gizliliği korunmalı ve şahsi bilgileri ile ilgili yasal hakları göz önünde bulundurulmalıdır.
Özgünlük ve intihal
Yazarlar, yalnızca özgün çalışmalarını yayınlamalı ve kullandıkları eser kaynak ve verileri uygun şekilde belirtmelidirler. Yaptıkları çalışmanın niteliğinin belirlenmesinde etkili olan diğer yayınları da belirtmelidirler. İntihalin farklı türleri vardır: bir başka araştırmacının çalışmasını kendi çalışması gibi göstermek, başka bir araştırmacının çalışmasının bir bölümünü çalışamaya atıf yapmadan kopyalamak ya da kendininmiş gibi başka şekilde ifade ederek kullanmak, ya da başka bir çalışmanın sonuçlarını kendine aitmiş gibi iddia etmek gibi. Her ne şekilde olursa olsun intihal yapmak yayıncılık etiğine aykırıdır ve kabul edilemez.
Gönderilen her makale, bir benzerlik programı kullanılarak intihal açısından taranır. Bu taramada, kaynakça ve alıntılar hariç tutulur. Tarama sonucu %20 ve üzeri olan makaleler reddedilir ve değişiklikler yapılsa da bir daha kabul edilmez. Editörler için %20 bir kıstas değildir, herhangi bir gördükleri takdirde makaleyi reddetme ve/veya düzeltme talep etme hakları saklıdır. Bu durum yüksek lisans ve doktora tezlerinden üretilmiş makalelerde makale içinde tezden üretildiği belirtilmek koşulu ile baş editörün değerlendirmesine bırakılmıştır. Tezlerden üretilen makalelerde %20 koşulu aranmaz.
Birden fazla, kopyalanmış ya da eş zamanlı gönderim / yayın
Öz olarak aynı çalışmayı içeren makaleler birden fazla dergide veya başka yayın organlarında yayınlanmamalıdır. Dolayısıyla, yazarlar daha önce başka bir dergide yayınlanmış bir çalışmayı başka bir dergiye değerlendirme için yollamamalıdırlar. Bir makalenin birden fazla dergiye aynı anda gönderilmesi etik olmayan bir yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez.
Belli koşulların sağlanması durumunda bazı makalelerin (klinik yönergeler, tercümeler gibi) birkaç dergide yayınlanması mümkün olabilir. İlgili dergilerin yazarları ve editörleri, çalışmanın başka bir dergide yayınlanabileceğini kabul etmelidirler. İkinci bir dergide yayınlanan çalışmanın verileri ve tartışmaları daha önce yayınlanan dergideki gibi olmalıdır. İlk yayın yapılan dergiye mutlaka atıf yapılmalıdır.
Yazarlık Tanımı
Yazarlar yapılan yayınla ilgili tüm sorumlulukları almış sayılırlar. Bu sebeple, yalnızca yazar olma ölçütlerini sağlayan kişiler çalışmanın yazarı olarak nitelendirilmelidirler. Bu ölçütler şu şekilde sıralanabilir: (I) çalışmanın içeriğine, desenine, veri toplanma sürecine veya analizi / yorumlanmasına önemli katkılarda bulunmuş olmak (II) içeriğin oluşturulmasına ve düzenlenmesine entellektüel açıdan katkı sağlamış olmak (III) çalışmanın son halini görmüş, onaylamış ve yayınlanmasını kabul etmiş olmak. Çalışmaya önemli katkısı olan (teknik yardım, yazma ve düzenleme yardımı, ve destek gibi) ancak yazarlık kriterlerini karşılamayan kişiler yazar olarak listelenmemeli; bu kişilere yazılı izinleri alındıktan sonra "Teşekkür" bölümünde yer verilmelidir. Elde ettikleri yazılı iznin alınması. Sorumlu yazar, yazar listesinde çalışmaya katkı sağlayan bütün yazarların yer aldığını ve bu yazarların çalışmanın son halini gördüklerini ve yayınlanmasında bir sakınca olmadığını onayladıklarını garanti eder.
Bilgilendirme ve çıkar çatışmaları
Yazarlar mümkün olan en erken aşamada (genellikle başvuru esnasında bir bilgilendirme formu göndererek ve makaleye bir açıklama ekleyerek) çalışmanın sonuçlarını ya da yorumları etkileyecek herhangi bir çıkar çatışması olmadığını belirtmelidirler. Olası çıkar çatışmaları; hibe, eğitim bursu ve diğer ödemeler, üyelik, istihdam, danışmanlık, hisse sahipliği, uzman görüşü ödeneği veya patent-lisans anlaşmaları gibi mali türden olabileceği gibi, kişisel veya mesleki bağlantılar, üyelikler, çalışmayla ilgili bilgi veya görüşler gibi maddi olmayan türden de olabilir. Alışmayla ilgili tüm maddi kaynaklar (hibe numarası veya varsa diğer referans numarası dahil) belirtilmelidir.
Kaynaklara atıf
Yazarlar, çalışmada kullandıkları kaynakları ve çalışmanın doğasına karar verirken referans aldıkları kaynakları mutlaka uygun bir biçimde belirtmelidirler. Kişisel olarak elde edilen bilgiler (konuşma, yazışma veya üçüncü şahıslarla yapılan görüşmeler), kaynaktan yazılı izin alınmaksızın kullanılmamalıdır. Yazarlar, hakemlik belgesi veya hibe başvurusu gibi kişiye özgü belgeleri sahiplerinin yazılı izni olmaksızın kullanmamalıdırlar
İnsan ve hayvan hakları
Eğer çalışma kimyasal maddeler ya da kullanıldıklarında çeşitli zararlara sebebiyet verecek yöntem ve ekipman içeriyorsa, bu madde, yöntem ve ekipmanlar makalede açıkça belirtilmelidir. Çalışma, denek ve kobayları içeriyorsa, yazarlar çalışmada yapılan tüm işlemler ilgili kanunlara ve kurumsal yönergelere uygun olarak yapmalı ve ilgili komitelerin / kuruluşların onayını almış olmalıdırlar. Makalede bunlarla ilgili bir ibare de bulunmalıdır. Yazarlar ayrıca, insanlar üzerinde yapılan çalışmalarda, deneklerle çalışılacağına dair gerekli izinlerin alınmış olduğunu belirtmelidirler. Katılımcıların gizlilik hakları ihlal edilmemelidir.
Hakem değerlendirme süreci
Yazarlar, hakem değerlendirme sürecine katılmakla ve editörlerin ham veriler, açıklamalar ve etik onay belgesi, hasta izni ve telif hakkı izinleri ile ilgili taleplerine en kısa zamanda yanıt vermekle yükümlüdürler.
Hakemler tarafından "düzelt ve yeniden gönder / revize" kararı verilmişse, yazarlar kendilerinden istenen düzeltmelerin hepsini sistematik bir şekilde yapıp çalışmalarını son teslim tarihinden önce yeniden göndermelidirler.
Yayınlanmış eserlerdeki temel hatalar
Yayınlanan bir çalışmada bulunan önemli bir hata ya da yanlışlığı bulmak öncelikle yazar(lar)ın görevidir. Böyle bir sorun ortaya çıkarsa, yazar (lar) derginin editörlerine veya yayıncısına derhal haber vermek ve editör / yayıncı ile işbirliği yaparak hatayı (dizgi hatası) düzeltmek ya da yayını geri çekmekle yükümlüdürler. Editör(ler) veya yayıncı çalışmanın önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini üçüncü bir şahıstan öğrenirlerse, yazarlar makaleyi derhal düzeltmek ya da geri çekmekle, veya dergi editörlerine çalışmanın doğruluğunu kanıtlamakla yükümlüdürler.
Yayıncının Görevleri
Etik ihlali durumu
PEYZAJ Dergisi, iddia edilen veya kanıtlanmış bilimsel suistimal, sahte yayın veya intihal durumunda durumun netleştirilmesi ve söz konusu makalenin değiştirilmesi için gerekli önlemleri alacaktır. Bu, söz konusu sayının editörleri ile mutabık olarak yapılacaktır.
Alınacak önlemler, bunlarla sınırlı olmamakla beraber, dizgi hatası olduğunu belirtmek, açıklama yapmak ve çok ciddi durumlarda makaleyi geri çekmek olacaktır. PEYZAJ Dergisi, akademik suiistimal içeren makalelerin yayınlanmasını önlemek için gerekli önlemleri alacağını taahhüt eder.
Dergi içeriğine erişim
Yayıncı, dergiye açık erişim sağlamayı taahhüt eder; bu nedenle yayınlanan içeriğin tüm bölümlerini dünya çapında akademik çevrelere kalıcı ve serbestçe erişilebilir hale getirme görevini kabul etmiş sayılır. Yayıncı, makalelerin başvuru sürecindeki işlemleri ve basımı için herhangi bir maddi manevi ücret talep etmez. Yayıncı, dergi içeriğinin sürekli ve ücretsiz olarak kullanıma açtığını taahhüt eder.
Yayınların Arşivlenmesi ve Korunması
Yayıncı kurum, çevrimiçi içeriğin arşivlenmesi ve korunmasını Dergipark aracılığıyla Lockss kullanarak yapmaktadır.
PEYZAJ dergisi açık erişimli bir dergidir. Derginin içeriğine herhangi bir ücret ödemeden çevrimiçi olarak erişilebilir. PEYZAJ Dergisi makale değerlendirme ücreti talep etmez.